Jak łączyć edukację zdalną dzieci z pracą zdalną rodziców?

Wiemy już, że czas edukacji zdalnej przedłuży się na kolejne tygodnie. To duże wyzwanie dla rodzin, szczególnie jeśli edukację zdalną trzeba łączyć z pracą zdalną rodziców. Jak opanować ten chaos? Jak zorganizować codzienne funkcjonowanie, żeby pogodzić potrzeby wszystkich członków rodziny? Przedstawiamy garść wskazówek.

Wprowadźcie jasny plan dnia i rutyny

Usiądźcie całą rodziną i przeanalizujcie, które punkty dnia muszą wydarzyć się o konkretnej godzinie (lekcje on-line, spotkania służbowe rodziców). Dostosujcie do tych sztywnych punktów pozostałe obowiązki. Z pomocą mogą przyjść różne komercyjne planery rodzinne, ale wystarczy duży arkusz papieru lub tablica suchościerna. Dodatkowo wprowadźcie jasne rutyny dotyczące poranka, a także innych części dnia, które ciągle nie przebiegają gładko. Potem pozwólcie rządzić planom! Zamiast gderania i przypominania, co teraz należy zrobić - zapytaj dziecko, co jest następne w planie. Dla młodszych dzieci idealne będą plany rysunkowe, starsze dzieci z powodzeniem można wprowadzać w "dorosłe" checklisty.

Uporządkujcie przestrzeń

Stałe miejsce realizacji obowiązków szkolnych i służbowych bardzo ułatwia sprawne rozpoczynanie pracy. Jeśli nie jest możliwe, żeby każdy miał stałe biurko, wydzielcie inną przestrzeń (choćby stół kuchenny), a w bezpośrednim pobliżu zorganizujcie miejsce do przechowywania potrzebnych przedmiotów. Im mniejszy chaos w tej przestrzeni, tym lepsza koncentracja na zadaniu. Eksperymentujcie, gdzie dzieciom najłatwiej się skupić i tam zorganizujcie kącik do nauki.

Zaplanujcie czas na przerwy (wspólne i samotne)

W czasie pracy i nauki konieczne są przerwy - dobrze jest je zaplanować na konkretne pory, żeby uniknąć późniejszego chaosu. Z pewnością niektóre przerwy lepiej jest spędzić samemu (ach, ta filiżanka kawy w samotności!), ale krótka rodzinna przerwa to też dobra okazja do zacieśniania więzi. Poszukajcie wspólnie krótkich aktywności, które lubicie, może to być np. szybka partia gry w rzutki (aktywność ruchowo w przerwie bardzo wskazana!). Unikajcie podczas przerw aktywności, które zbytnio angażują i które trudno przerwać (np. granie w gry komputerowe). Jeśli macie wprowadzony podział obowiązków, przerwa może być wykorzystana na ich wykonanie (wyładowanie zmywarki, wyniesienie śmieci). W połączeniu z ulubioną muzyką pozwoli się oderwać na chwilę od pracy intelektualnej.

Jeśli to możliwe, dostosujcie rozkład dnia do waszego chronotypu

Wiele dzieci i dorosłych nie funkcjonuje dobrze w rozkładzie dnia zaczynającym się od 8 rano. Często przesunięcie aktywności umysłowej na godzinę 9 lub 10 będzie skutkowało wzrostem efektywności. Jeśli komuś z domowników dobrze pracuje się wieczorem, możecie tak dostosować plan dnia, by mógł korzystać z tego najlepszego dla siebie czasu w sposób optymalny.

Ustalcie rodzinny system znaków niewerbalnych

Obraz wyraża więcej niż tysiąc słów, a co ważniejsze, nie powoduje nadmiernej irytacji. Umówcie się, że wywieszenie karteczki na drzwiach oznacza, że pracujecie i nie wolno wchodzić. Możecie ustalić więcej znaków, które pozwolą Wam porozumiewać się bez słów. Jeżeli dziecko zachowuje się zbyt głośno, może zapukanie w ścianę będzie wystarczającym sygnałem proszącym o ciszę? 2 puknięcia - proszę o ciszę, 3 puknięcia - przyjdź, mam sprawę. Ilość i rodzaj znaków zależy od potrzeb i kreatywności Waszej rodziny.

Ustalcie dyżury przekąskowe

Podczas pracy przy komputerach miło jest dostać małą przekąskę. Ustalcie, w które dni kto jest odpowiedzialny za jej przygotowanie. Młodsze dzieci mogą wsypać orzeszki do miseczek, starsze obrać marchewki czy przygotować jogurt z owocami. Umówcie się, czy spotykacie się na przekąskę razem na umówiony sygnał, czy osoba dyżurna bezgłośnie roznosi przekąski domownikom.

Uczcie się ustalania priorytetów i dzielenia zadań na mniejsze

Warto wykorzystać ten trudny czas do uczenia ważnych życiowych umiejętności - które zadanie jest pilne i ważne? Które można odpuścić? A może jakieś duże zadanie można podzielić na kilka mniejszych i wtedy łatwiej będzie je wykonać? Początkowo warto pokazać dziecku, jak należy planować zadania. Potem lepiej oddać dziecku więcej swobody, zadawać pytania typu "Jak zamierzasz podzielić ten projekt na zadania?", "Od czego planujesz dziś zacząć?. Pamiętajmy, że błędy są wspaniają okazją do nauki!

Postawcie na samodzielność

Czas spędzany w domu jest też czasem, który warto wykorzystać na zwiększanie zakresu samodzielności dziecka. Poranne ubieranie się może trwać dłużej niż zwykle, co więcej może się też nie zakończyć od razu pełnym sukcesem, bo nie grozi nim perspektywa zmarznięcia. Powstrzymajmy się od wyręczania i popędzania dzieci. Pamiętajmy, że nie wszystko od razu będą wykonywać idealnie.

Zaplanujcie coś miłego na wieczór i na weekend

Gdy przestrzeń domowa zaczyna kojarzyć się z samymi obowiązkami, zaczyna psuć się atmosfera w domu. Często też motywacja do pracy zaczyna opadać i zadania bardzo rozwlekają się w czasie. Zaplanowanie czegoś miłego na wieczór, po wykonaniu obowiązków, stanowi z jednej strony dodatkową motywację, a z drugiej strony pozwala na zacieśnianie więzi. Na weekend możecie zaplanować coś ekstra. Do małych wieczornych przyjemności można zaliczyć wspólne gry w planszówki, głośne czytanie, taniec, także oglądanie ulubionych bajek i programów. Nie zapomnij o czymś miłym dla siebie, gdy dzieci już pójdą spać!

Dbajcie o relacje 1:1 z każdym z dzieci

Czas na kontakt sam na sam z rodzicem jest bardzo ważny. Dla młodszych dzieci ten wspólny czas powinien znaleźć się codziennie (chociaż 10 minut!). Z nastolatkami można umówić się na dłuższe spotkania o mniejszej częstotliwości. W przypadku tego czasu, nie jest tak ważny rodzaj aktywności, a raczej wyłączna uwaga rodzica. To wspaniała przestrzeń do rozmowy na ważne tematy, ale też na wspólne wygłupy i dzielenie radości.

Dbajcie o relacje z przyjaciółmi i dalszą rodziną

W czasie izolacji szczególnie ważne staje się pielęgnowanie przyjaźni i kontaktów z dalszą rodziną. Rozmowy z dziadkami czy ciociami i wujkami np. poprzez Skype pozwolą wszystkim poczuć trochę normalności. Nie zapominajcie też o przyjaźniach - tak, jak dorosły potrzebuje czasami zadzwonić do kolegi/koleżanki, tam samo i dzieciom pomóżmy kultywować kontakty społeczne. Spotkanie na lekcji on-line nie zastąpi wspólnej gry i zabawy (pokażcie jak zagrać przez Internet w statki czy Państwa-Miasta). Dajcie przestrzeń do krótkiej rozmowy ze znajomymi, może zachęćcie do pisania listów elektronicznych.

Problemy rozwiązujcie wspólnie

Ciągłe przebywanie w zamkniętej przestrzeni przy tak dużej liczbie stresorów i zmartwień generuje konflikty. Jest to naturalny proces, warto to dzieciom nazwać i wyjaśniać na bieżąco. Jeżeli do tej pory nie wdrażaliście "narad rodzinnych" jest to doskonała okazja, aby spróbować. Spotkajcie się razem. Zacznijcie od tego, co pozytywne, podziękujcie sobie wzajemnie za wszystkie przysługi, doceńcie zaangażowanie każego członka rodziny. Potem omówcie, to jest dla Was trudne i zróbcie burzę mózgów. Pozwólcie dzieciom najpierw wygenerować pomysły rozwiązania problemów - zdziwicie się, jak mają świeże i rzeczowe spojrzenie. Co więcej, wybranie stretegii zaproponowanej przez dziecko zwiększa prawdopodobieństwo, że dziecko zaangażuje się w rozwiązanie problemu. Ustalcie, przez jaki czas wypróbujecie nową strategię i ocenicie rezultaty.

Urealnijcie oczekiwania i cieszcie się z małych sukcesów!

Czy wszystko będzie funkcjonowało idealnie? Czy wszystkie zadania będą wykonywane na czas? Czy przez cały dzień każdy członek rodziny będzie uśmiechnięty? Oczywiście nie! Nie oczekujcie idylli, dajcie sobie przestrzeń na porażki, uczcie się odpuszczać mniej ważne oczekiwania. Doceniajcie i świętujcie każdy mały sukces. A jest nim każdy dzień, w którym udało Wam się spędzić choć trochę czasu razem budując więzi rodzinne.

Więcej informacji o radzeniu sobie z lękami w czasie pandemii w naszych dwóch poradnikach:

 

Wskazówki przygotowała psycholog mgr Magdalena Karwala

Komentarze 1

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *